نظام جمهوری اسلامی با این چشم باید به حج نگاه کند: وسیلهی اقتدار؛ چهجور اقتداری؟ آیا مراد ما از این اقتدار، شبیه اقتدارهای مادّی و سیاسی و نظامی، یا حتّی از قبیل اقتدارهای نرمافزاری، مثل اقتدار فرهنگی]و] اقتدار زبان است؟ نه، خیلی بالاتر از این است. حجّ علاوه بر اینکه اقتدار سیاسی دارد، علاوه بر اینکه اقتدار فرهنگىِ نظام اسلامی را به دنیا نشان میدهد، اقتدار معنوی دارد؛ یعنی انسانها را از درون میسازد، آمادهی عبور از موانع دشوار میکند، چشم آنها را به حقایقی باز میکند که بدون حضور در عرصهی حج این حقایق دیدنی نیست، لمس کردنی نیست؛ آنجا است که انسان میفهمد برخی از حقایق معنوی اسلام را، حقایق تربیتی اسلام را؛ یک چنین چیزی است حج.